Het vieren van een nieuwjaars- en/of lentefeest waarbij voor korte tijd de hele samenleving op zijn kop staat, alle maatschappelijke rollen worden omgedraaid en niemand meer werkt, komt over de hele wereld voor. Zo ook in Cape Town. Tijdens De Kaapse Klopse, een levendige cultureel muziek en dans feest, ontploft de Moederstad in een uitbarsting van kleur, veren, drumbeats en dans. Elk jaar in de eerste week van januari is het raak. Het geanimeerde jaarlijkse New Year’s festival, officieel bekend in het Engels als het Cape Town Minstrel Carnival, is een prachtige gelegenheid om te kijken naar een lange optocht van duizenden leden van de Cape gekleurde Gemeenschap.
Onderverdeeld in verschillende goed geoefende minstreel groepen trekken ze door de stad van Zonnebloem naar de Bo-Kaap, opzichtig gekleed in uniformen. De uniformen zijn vaak versiert met glitters. Soms zijn ook glitters op het gezicht geschilderd, hoeden en parasols maken het compleet. Ze tokkelen op een banjo, blazen op een trompet en maken muziek in “Ghoema”, een bijzondere geheel ‘eigen’ Kaapse muzikale stijl. Aan de lange, gestructureerd wedstrijd nemen verschillende minstreel clubs deel, dit jaar waren het er meer dan 40, sommige met meer dan 1000 leden. Elke club heeft een eigen unieke kleurstelling. Er staat veel op het spel… het best geklede team, de beste band, het beste koor en de beste mannelijke solo en natuurlijk de beste Tamboer maître. Ook wordt het beste minstreel lied gekozen en nog veel meer. Er zijn na afloop trofeeën, er is trots en een winnende titel. Voor het publiek is het heerlijk vermaak, maar de deelnemende gezelschappen nemen het allemaal bijzonder serieus. Er is maanden geoefend op eigen melodieën en het repertoire.
De Kaapse Klopse kent een jarenlange kleurrijke traditie, maar daarvan is helaas weinig gedocumenteerd. Algemeen wordt aangenomen dat het “Tweede Nuwe Jaar”-straatfeest een oorsprong heeft die terug gaat tot in het koloniale tijdperk. In de tijd van slavernij hadden de lokale slaven (de voorouders van veel van de hedendaagse Kaapse minstrelen) slechts één dag per jaar dat zij het aandurfden om zich te laten gaan. Op 2 januari, als hun meesters na een heftig nieuwjaarsfeest lagen te slapen, vandaar deze datum. Nadien bleef de datum een feestdag om de vrijheid te vieren. Natuurlijk was ook het nieuwe jaar een reden om te vieren, zoals in elke cultuur. De wedstrijden – de eerste officiële men werd gehouden in 1907 – hebben zich geleidelijk ontwikkeld tot de meer gestructureerde en georganiseerde Kaapse Klopse, ieder jaar weer popelen de clubs om te pronken met hun capaciteiten, hun veren en kleuren en deze te vergelijken met die van de andere teams.
Bij de aftrap in de Golden Circle, pal voor het prachtige stadhuis van de moederstad, was er natuurlijk enig politiek vertoon, door de ‘Acting Premier’ van de Western Cape, Alan Winde en Dan Plato, de ‘Executive Mayor’ of Cape Town. Ach, dat nam iedereen maar voor lief.
Acting Premier Alan Winde
Acting Premier Alan Winde
Dan Plato, executive mayor of Cape Town
Zo, en nu naar huis: I’m Da Boss!